A piques de facerse dous anos da publicación no DOG do proxecto de reapertura da mina en Touro e O Pino, desde a plataforma veciñal Mina Touro-O Pino Non recordan que a loita non para: “Seguimos e seguiremos adiante na oposición a esta desfeita na nosa terra.”

A esta loita súmase a escritora Emma Pedreira, que sirve de “homenaxe a todas as loitas da nosa terra e de todas as xentes que loitamos por defendela.” Desde a plataforma introdúceno: “O bruído, ese ruído que fai o animal, coma o touro, que brama polo seu medio de vida, represéntanos a todas.” María, unha nena de Touro, fixo un debuxo para acompañar o texto representando como imaxina a súa vida cunha mina ao pé da súa casa.

O TEXTO DE EMMA PEDREIRA, DEBAIXO DO DEBUXO

O silencio. O bruído

O máis perigoso de todo é que aquí circule o silencio, dicían as casas cando aínda estaban vivas, animais nas cortes, crianzas estrando de berros a eira dos trevos, gatos nos valos.

O río, os seus regatos, as árbores mancadas polo machado ou polo lume, todo sentenciou que a música do veleno era o propio silencio.

Por iso mantemos aceso o bruído. Por iso gabeamos ás pólas máis altas. Desde aí vese a cortiza furada da terra, aínda pode escoitarse o zunido das abellas e percorrer coa lingua unha lene carcasa vexetal.

Desde aquí arriba, desde o que non ardeu en setecentos días, aínda todo parece de verdade. Que a herba tupe e tapa a ferida. Que os animais pacen. Que hai unha tranquila lingua de río que transcorre sen máis mácula que o chapuzar das follas e dos insectos.

Desde aquí arriba, casa nas árbores, xogamos a recuperar unha infancia que xa estaba mancada. E o bruído.

O bruído que non pare. Que faga porta para o deserto. Que prenda de aquí a aló como as paxaras na alta tensión, de cable a cable, como a roupa limpa na trandeira. Que prenda. Que nos caia da boca ata facerse cousa de andar á rolda rezando por nós.

O bruído debe ser estertor animal e non touro manso. Debe ser máis alto que as copas e refregar contra a nube para ceibala. Rabuñar no ceo da boca e visitarnos o padal, para sacarnos deste veleno. Balbordo. De zunido ínfimo, o silencio debe pasar a ser boureo. Rebumbio de corazóns chocando pedra con pedra, como para facer lume. Que retombe. Que traspase. Que nos fure polo calcañar e saia pola tempa esquerda, como un lóstrego inverso. Que nos parta. Que nos fenda. Que non nos deixe, de ningunha maneira, intactas.

Porque o máis perigoso é o silencio. O que fai que o monte arda é o silencio dos alacráns que non correron á fonte. As bocas mortas que non berraron, os ollos que se dixeron cegos e amaron o fume día tras día. O que fai que o río prenda de lama e ferruxe é o calar á mantenta e ir furando cunha lingua xorda de níquel.

O que fai que rompa a pel primixenia da tribu é o nada sobre os nosos nomes. O silencio, que ningúen nos pronuncie, que ninguén diga máis alto de si: esta miña pel é un trazado de ríos, UllaLañasPortapego, e non quero que o veleno me esconxure o sangue e mo leve prendido a un encoro de desilusión pegañenta onde se me mete o mar polas uñas e me arrastra ás balsas da desidia.

Entre as valvas da boca, un berro salgado

e non ese sabor a herba queimada, a oxidación sulfúrica, o pouso lamacento que leva no tútano cada osiño do silencio.

Setecentos e máis días de bruído en pólvora de gorxa. A queimar.

Emma Pedreira. Agosto de 2019.